Thời điểm giao mùa và những ngày nhiệt độ giảm sâu khiến cơ thể dễ gặp phải một số vấn đề liên quan đến hệ hô hấp, đặc biệt đối với người lớn tuổi, trẻ nhỏ và những người có cơ địa dị ứng hoặc có bệnh lý nền đi kèm cần được quan tâm nhiều hơn.
Sự thay đổi đột ngột của thời tiết làm niêm mạc đường thở trở nên khô hơn, giảm khả năng lọc bụi, vi khuẩn, tạo điều kiện để các bệnh lý hô hấp bùng phát mạnh.
Một trường hợp vừa được ghi nhận là chị M. (45 tuổi), cơ địa dị ứng nhưng nhiều năm qua lại tự ý ngưng điều trị. Khi thời tiết trở lạnh, chị liên tục ho, nghẹt mũi, khó thở khi gắng sức và thức giấc nhiều lần trong đêm. Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, chị được chẩn đoán đồng mắc hen và viêm mũi dị ứng, hai bệnh lý thường tồn tại song song và ảnh hưởng lẫn nhau.
PGS-TS-BS Lê Thị Tuyết Lan, Khoa Thăm dò chức năng Hô hấp-Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, khám cho người bệnh hô hấp khi thời tiết trở lạnh
Sau khi được đánh giá chức năng hô hấp, điều trị kết hợp thuốc kiểm soát hen, kháng viêm mũi và hướng dẫn tránh dị nguyên gây dị ứng trong môi trường sống, sức khỏe của chị M. nhanh chóng tiến triển tốt hơn, giảm đáng kể tình trạng khó thở và hạn chế tái phát các triệu chứng trong mùa lạnh. Trường hợp này cho thấy việc điều trị phối hợp đồng thời cả đường thở trên và và đường thở dưới là nền tảng quan trọng giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả.
PGS-TS-BS Lê Thị Tuyết Lan, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp-Bệnh viện Đại học Y Dược TP, cho biết sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm ảnh hưởng trực tiếp đến cơ chế bảo vệ của đường thở. Lạnh đột ngột làm lớp nhầy bảo vệ niêm mạc mỏng đi, tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn và dị nguyên xâm nhập dẫn đến tình trạng nghẹt mũi, ho, khó thở hoặc làm tái phát hen phế quản, viêm mũi dị ứng.
Bên cạnh đó, môi trường trong nhà kín gió vào mùa lạnh dễ tích tụ bụi mịn và nấm mốc, những yếu tố thường âm thầm làm bệnh lý hô hấp trở nên dai dẳng hơn nếu không được kiểm soát.
Bác sĩ nhấn mạnh rằng nhiều người đánh giá thấp các triệu chứng như ho kéo dài, nghẹt mũi buổi sáng hay khó thở khi thời tiết thay đổi. Tuy nhiên, đây có thể là dấu hiệu sớm của các bệnh lý như viêm mũi dị ứng, hen, viêm phế quản mạn hoặc COPD. Những bệnh lý này cần được phát hiện và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng. Việc đo chức năng hô hấp, thực hiện test dị ứng và thăm khám định kỳ tại các cơ sở chuyên khoa giúp đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng của thời tiết đối với từng cá nhân, từ đó xây dựng chiến lược kiểm soát bệnh phù hợp.
